برف و باران این نعمتهای الهی در این روزهای فصل پاییز، با بارش همهگیر خود در سطح کشورمان ایران عزیز، به نوعی طراوت و شادابی خاصی را به آب و هوای کشورمان، و در این میان به خطه آذربایجان و شهر تبریز بخشیده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، با این وجود، ناگفته نماند به نوعی تمام فصول استان آذربایجانشرقی، زیباییها و جاذبههای خاص خودش را برای گردشگران و به خصوص دوست داران طبیعت و محیط زیست دارد، و به دیگر سخن اینکه به طور کلی میتوان گفت، آذربایجانشرقی و در بین شهرهای این استان نیز شهر تبریز، را باید استان و شهری برای تمام فصول و سلیقههای گردشگری در سرزمین ایران قلمداد کرد!
* برف و باران به تبریز، رنگ پاییز زد
به هر حال استان آذربایجانشرقی، با جاذبههای متعدد تاریخی و طبیعی با آداب و رسوم گوناگون و با مردمانی خونگرم و میهمان نواز در فصل پاییز، بهشتی برای گردشگران این فصل مهیا میکند.
منطقه حفاظت شده ارسباران، کیامکی، منطقه شکار ممنوع سهند، یکانات، منطقه شکار ممنوع قره قشلاق، تالاب قوریگل، جزیره اسلامی، تالاب قره قشلاق، پارکهای ملی، چشمههای آبگرم، جاده ساحلی رودخانه ارس (آراز)، آبشار آسیاب خرابه جلفا، جنگلها و بیشهها، کوهها و قلهها، پارک ائلگولی، پارک جنگلی عون بن علی و …، همه بهانههایی برای یک سفر خوب پاییزی به استان و به ویژه شهر تبریز، شهر اولینها است.
* آذربایجان هنوز برای توریستها ناشناخته است!
با این اوصاف، کارشناسان این عرصه بر این باور هستند، آذربایجانشرقی و مرکز آن تبریز به دلیل تاریخ کهن چند هزار ساله و وجود تنوع آب و هوایی، ظرفیتهای خوبی را برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد، ولی به نظر میرسد، با وجود بسیاری از ظرفیتهای گردشگری این استان و در همین زمینه شهر تبریز، هنوز برای بسیاری از مردم کشورمان ایران عزیز و حتی کشورهای منطقه ناشناخته مانده است، و بر همین اساس هم از رسانهها، دستگاههای ذی ربط و دست اندرکاران این عرصه انتظار میرود، با اطلاع رسانی و تبلیغات به موقع و اصولی گامهای موثری را، جهت آشنایی اقشار مختلف مردم ایران و جهان با آثار و جاذبههای تاریخی و طبیعی این منطقه و در چارچوب حمایت از صنعت گردشگری به عنوان صنعتی سبز، بردارند.
در واقع، چهار فصل سرزمین آذربایجان، زیبایی مختص به خودش را دارد و هر وجب از خاک این خطه به قدری زیبا و دلنشین است، به طوریکه ساعتها وقت میبرد، تا دقیق آن را ببینیم و از این همه زیبایی و شگفتی طبیعت لذت ببریم.
* زندگی با طعم گردشگری
البته این نکته هم نباید فراموش شود و آن اینکه، سفر به مناطق بکر و حفاظت شده محیط زیست آذربایجانشرقی جاذبههای ویژه و خاص خودش را دارد، همچنین این مناطق علاوه بر مناظر بدیع و زیبا از لحاظ بینالمللی و ملی و جدای از جاذبههای طبیعی و گردشگری دارای اهمیت زیست بومی و تنوع زیستی و ژنتیکی است، که روح هر بینندهای را مسحور و آرامش، نشاط و شادابی خاصی به انسان میبخشد.
از این رو، اگر تاکنون برنامه برای سفر برای خود و خانواده ندارید، پیشنهاد میشود چمدانها را به قصد دیدن آذربایجانشرقی به ویژه مرکز آن تبریز، این تابلوی نقاشی هزار بوم طبیعت ببندید.
در همین زمینه، در این تحلیل و گزارش برای معرفی و آشنایی هر چه بیشتر مردم با جاذبه های طبیعی و گردشگری آذربایجان شرقی، به بخشی از جاذبههای برجسته طبیعی این سرزمین میپردازیم.
* گردشگری اکوتوریسم به گل نشسته است
به هر حال، یکی از جاذبههای برجسته طبیعی این سرزمین جنگلهای ارسباران است، که به عنوان ظرفیتی عظیم در زمینه بوم گردشگری در ایران و حتی جهان شناخته میشود و به گفته کارشناسان این حوزه، این جنگل بکر، غنی و زیبا از نظر زیبایی و گستردگی و تنوع زیستی کم از جنگلهای سرسبز شمال نداشته و به دلیل مولفههایی همچون هوای معتدل و مطبوع و تنوع گیاهی از آنها پیشی میگیرد و میتواند مقصد گردشگری خوبی برای هموطنان باشد.
ناگفته نماند، منطقه حفاظت شده ارسباران با وسعت ۸۰ هزار و ۴۲۷ هکتار در کناره های جنوبی رود ارس در حوزه شهرستانهای کلیبر و ورزقان واقع است. این منطقه در سال ۱۳۵۴ از طرف یونسکو به عنوان «ذخیره گاه زیست کره» و فسیل زنده معروفی شده است.
* جنگلهای ارسباران در قاب خاطره جا میگیرد
تاکنون هزار و ۸۰ گونه گیاهی مختلف، ۳۲۰ گونههای جانوری، بیش از ۲۲۰ گونه پرنده همچنین ۳۸ گونه خزنده و دوزیست و ۲۲ گونه ماهی هم در منطقه ارسباران شناسایی شده است.
در منطقه شناسایی شده که از درختان و درختچههای مهم و شاخص منطقه بلوط، سرخدار، ارس، گیلاس وحشی، بارانک، زغال اخته، افرا، گردو و ممرز را میتوان نام برد.
با این اوصاف، این منطقه در چهار فصل از سال جاذبه ها و زیباییهای مسحورکننده خاص خودش را دارد، البته اهمیت منطقه ارسباران فقط به دلیل ویژگیهای خاص اکولوژیکی و تواناییهای زیست محیطی آن نبوده، بلکه میراث تاریخی و فرهنگی این منطقه نیز در نوع خود قابل توجه گردشگران است.
* پا به پای گردشگری در آذربایجان
مناطق حفاظت شده کیامکی، از دیگر جاذبه های طبیعی آذربایجان است، این پناهگاه در ناحیه شمالغربی آذربایجانشرقی و ۵۰ کیلومتری شمال مرند واقع است. کیامکی در سال ۱۳۵۲به عنوان منطقه حفاظت شده به تصویب رسیده است و به دلیل داشتن تفاوتهای اقلیمی مختلف، دارای فصول رویشی گیاهان متنوع است و از این رو، به جهت داشتن چشم اندازها و مناظره طبیعی فراوان، نظر گردشگران و علاقهمندان به طبیعت را جلب میکند.
مناطق شکار ممنوع استان آذربایجانشرقی با طبیعت بکر، غنی و منحصر به فرد از دیگر، نکات زیبا و دیدنی استان آذربایجان شرقی است، که هر طبیعتگرد و گردشگری را جهت دیدن از مناظر آن وسوسه میکند. منطقه شکار ممنوع سهند، قره قشلاق و یکانات از جمله این مناطق است.
منطقه شکار ممنوع قره قشلاق، بعد از تالاب قوریگل مهمترین تالاب آذربایجانشرقی محسوب میشود. همجواری با پارک ملی دریاچه ارومیه و وجود یک اکوسیستم ویژه و با چشماندازهای طبیعی و زیبا، این منطقه را به یکی از زیستگاههای بسیار مناسب برای گونههای مختلف پرندگان تبدیل کرده است.
* طبیعت آذربایجان جایی سحر آمیز که تو را می خواند
منطقه شکار ممنوع یکانات نیز با وسعت ۵۸هزار و ۸۰۰هکتار در شمال غربی شهرستان مرند از شمال به جلفا از شرق به منطقه حفاظت شده مراکان از غرب به پناهگاه حیات وحش کیامکی و از جنوب به روستاهای مغول یکان یکان علیا و روستای یامچی محدود است. این منطقه از سال ۱۳۶۳به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شده است.
منطقه شکار ممنوع سهند هم بیشتر به خاطر وسعت و غنای مراتع آن مشهور است. به طوریکه سهند را به دلیل پوشش گیاهی زیاد و به ویژه چمن، گل و مرتع عروس کوهستان های ایران می نامند، برای اینکه این خطه از خاک کشورمان، در اکثر طول سال سطح تمام منطقه کوهستانی آن پوشیده از انواع گل و گیاه به ویژه لاله است.
نکته در خور تامل دیگر اینکه، مراتع سهند بهترین مکان برای ایلات و عشایر جنوب آذربایجان و منطقه بناب و میاندوآب و مهاباد به شمار میآید. لبنیات و پنیر لیقوان و عسل مرغوب در تمام روستاهای تابعه سهند و سهندآباد، محصول وجود گیاهان معطر و آب و هوای کم نظیر و ییلاقی سهند است. و بر همین اساس به دلیل داشتن مولفههایی همچون آب و هوای معتدل و مطبوع و تنوع گیاهی می تواند، مقصد گردشگری خوبی برای هر شهروند ایرانی و حتی خارجی باشد.
* آذربایجان سرزمینی برای گردشگری اکوتوریسم و طبیعت گردی
البته این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت و آن اینکه، در آذربایجانشرقی جنگلها و بیشهها و همچنین کوهها و قلهها فراوانی وجود دارد، که به خاطر وجود تنوع آب و هوایی، از دیگر جاذبههای طبیعی و دیدنی این استان به شمار میرود و کمتری کسی در سفر به آذربایجانشرقی میتواند، به سادگی از جاذبههای این مناطق چشم پوشی کند.
چشمههای آبگرم و آبشارهای زیبا و دل انگیزی از جمله دیگر ظرفیتهای طبیعی گردشگری آذربایجانشرقی است. به طوریکه این استان از کانونهای مهم آب معدنی و آب گرم در بین استانهای دیگر کشورمان محسوب میشود و از مهمترین این چشمهها میتوان به چشمه الله حق، آب معدنی کندوان، آب رس، تاپ تاپان، ورجوی، گشایش، چشمههای سراب و صوفیان و … اشاره کرد.
* آذربایجان سرزمین ناشناخته های گردشگری
آسیاب خرابه یکی از زیباترین مناظر دیدنی آذربایجانشرقی است، این تفرجگاه در حدود ۲۷ کیلومتری علمدار گرگر (هادی شهر) قرار دارد و در نوار مرزی ایران و جمهوری آذربایجان در پنج کیلومتری روستای منجن آباد در حاشیه رود ارس واقع شده است.
همچون آبشار گل آخور بخش خاروانا از توابع ورزقان، سرکند دیزج در شهرستان شبستر، آبشار عیش آباد در روستایی به همین نام از توابع شهرستان مرند، آبشار بندر رحمانلو – قبادلو در بخش مرکزی شهرستان عجب شیر و … از دیگر جاذبه های طبیعی و زیبایی این استان است.
* ضیافت پاییزی گردشگری در آذربایجان شرقی
با این وجود، بررسیها نشان میدهد، که « در ماه های فصل بهار، نیمه شمالی استان آذربایجانشرقی از شرایط مطلوب و چشم اندازهای طبیعی گردشگری برخوردار است، در ماههای تابستان مناطق شمالی و مرکزی استان به ویژه تبریز غالبا از آب و هوای خنکی برخودار است، که از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند. در ماه های فصل پاییز، شرایط اقلیم گردشگری مناسب به سمت نیمه جنوبی استان سوق پیدا می کند و هرچند که در اوایل این فصل، مناطق شمالی استان نیز از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند».
البته این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت و آن اینکه، وجود روستاهای بی نظیر از دیگر قطبهای گردشگری طبیعی آذربایجان است، که هر ساله مشتاقان بسیاری را برای گذراندن اوقات فراغت به سوی خود جلب میکنند. کندوان در ۵۰ کیلومتری جنوب غربی تبریز، روستای کرینگان با زبان تاتی در ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهر ورزقان، روستای کردشت با حمام تاریخی به همین نام در بخش مرکزی شهرستان جلفا و روستای اوشتبین در همین منطقه، روستاهای دیزج ملک و کاسین در ۵ کیلومتری شهرستان ورزقان، روستای تاریخی پله کانی زنوزق در حدود نیم کیلومتری شمال شهر زنوزو … از جمله این روستاها است، که نمی توان بدون دیدن آنها سفر به آذربایجان را خاتمه داد.
* روزگار غمبار گردشگری اکوتوریسم و طبیعت گردی در آذربایجان
بدین گونه، به گفته مدیران و کارشناسان صنعت گردشگری،« استان آذربایجانشرقی به دلیل واقع شدن در بخش میانی استانهای شمالغربی ایران و اقلیم سرد کوهستانی در فصل زمستان برگزاری جشنوارههای ورزشی اسکی، جشنواره فرهنگی آدم برفی، برای گردشگران به خصوص از استانهای همجوار مورد پیشنهاد است و در این خصوص دامنه کوههای میشو و سهند مورد تاکید است». و «برای فصل پاییز جنگلهای زیبای ارسباران و رود ارس به عنوان دو پدیده طبیعی در شمال استان که بر اقلیم منطقه مؤثر بوده و موقعیتی بسیار مطلوب از نظر جغرافیایی را فراهم ساخته و شرایط را برای گردشگری در تمام ماه های فصل پاییز فراهم نموده است.
لیکن برگزاری جشنواره برداشت انار در روستای اوشتبین وکلیبر، زیباییهای منحصر به فرد کناره رود ارس، برگزاری رویدادهای اقتصادی، فرهنگی و هنری در منطقه آزاد تجاری ارس، جاذبه های تاریخی در منطقه خداآفرین و جلفا همانند کلکسیون جاذبههای گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است».
همچنین« ایجاد و معرفی موزه های باستان شناسی و مردم شناسی در شهرهای سراب و مراغه و اهر و بناب می تواند، عامل تحول و تحرک و جذابیت و برنامهریزی برای گردشگری چند فصلی استان باشد».
تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی نیز دارای چشم اندازها و جاذبههای طبیعی بسیار زیبا است. پارک ائل گلی، پارک جنگلی عینالی، دره لیقوان، باغ گلستان، روستای آرپا دره سی، تفرجگاه جنگلی عباس میرزا، پارک کوچه باغ، استراحتگاه یادگار امام، باغ معروف، پارک شمیم پایداری، پارک بزرگ تبریز، مجموعه باغلار باغی، پارک جنگلی باغمیشه و … از جمله جاذبه های طبیعی این شهر و مناطق اطراف شهر اولین ها است.
* باغ شهر ایران در حسرت هویت خویش
حال آنچه در این زمینه اهمیت دارد اینکه تبریز، شهر اولین ها روزی روزگاری نهچندان دور به علت وجود داشتن باغ های فراوان و زیبا در داخل و حاشیه های کنار این شهر، به” باغ شهر ایران” معروف بود، که این روزها فقط نام این باغ ها در تابلو های معابر عمومی، کوچه ها، شهرک ها، محلات و خیابان های شهر اولین ها بر جای مانده است.
مجموعه تاریخی و تفریحی ائل گلی از جمله یکی از این باغهای قدیمی تبریز است، این مکان به مساحت ۵۴ هزار و ۶۷۵ متر مربع، یکی دیگر از نقاط دیدنی و زیبای شهر تبریز است که هر ساله گردشگران زیادی را به خود جلب میکند و به خاطر هوای مطبوع و فضای سبز و دل انگیز می تواند، مقصد گردشگری خوبی برای هموطنان باشد.
باغ گلستان(گولوستان باغی)، یا باغ فجر، از دیگر جاذبههای این شهر است، این باغ یکی از بوستانهای قدیمی و مشهور شهر تبریز است. مساحت این بوستان ۵۲ هزار متر مربع است که در سال ۱۳۰۸ افتتاح شدهاست و قدیمیترین بوستان داخلی تبریز محسوب می شود. باغ گلستان، علاوه بر فضای سبز، دارای شهربازی کوچکی نیز است که در آن امکاناتی چون چرخ و فلک، قایقسواری، ماشینسواری، دیوار مرگ و… وجود دارد و مورد استقبال مردم، بهخصوص کودکان قرار میگیرد، اما اخیرا کلیه دستگاههای بازی کودکان جمع شده است و این باغ هم اکنون محل دست فروشان شده است.
* وسوسههای گردشگری در شهر اولینها
پارک کوهستانی عون بن علی، در بخش شمالی شهرستان تبریز نیز از دیگر نکات دیدنی شهر اولینها است. این پارک منظرهای بسیار زیبا و دلنشین از تبریز در ذهن هر مسافر بر جای میگذارد. علاقه و دلبستگی مردم منطقه و به خصوص گردشگران داخلی و خارجی به کوه عینالی به حدی است که مردم عادی و حتی کوهنوردان منطقه، آن را قابل قیاس با هیچ کوهی نمیدانند.
این بنا به عینال – زینال یا عینالی و یا بقعه عون بن علی نیز مشهور است. شروع طرح جنگلکاری و تفرجگاهی عون بن علی و همچنین احداث بنای یادمان شهدای گمنام هشت سال دفاع مقدس و دفن ۸ تن از شهدا در کنار بقعه، احداث تله کابین، رستوران، توربینهای بادی، راههای دسترسی، مبلمان شهری و سایر خدمات رفاهی – تفریحی بر زیباییهای این تفرجگاه افزوده و باعث گردیده گردشگران و زایران زیادی را به خود جذب نماید.
بدین گون، باید متذکر شد که اینها بخشی از جاذبههای طبیعی و گردشگری آذربایجان و در این میان شهر تبریز بود، که بدان اشاره شد.
بدین گونه، با این اوصاف، در نهایت باید گفت؛ «آذربایجانشرقی به سبب ویژگیهای جغرافیایی و توپوگرافیکی، دارای پستی و بلندیهای طبیعی فراوان و چشمگیری است، که وجود کوهستانهای کمنظیر، رودخانههای خروشان، چشمههای آب معدنی و درههای سرسبز و فرحبخش از مشخصات بارز آن است.
* اقتصاد با طعم گردشگری
به هر حال متخصصان حوزه صنعت توریسم بر این باور هستند، که استان آذربایجانشرقی به عنوان سرزمینی با جاذبههای متنوع گردشگری که در مسیر ارتباطی ایران- اروپا قرار گرفته، میتواند با توجه به شرایط فصلی و موقعیت مطلوب آب و هوایی به عنوان بخشی از ظرفیتهای گردشگری تلقی شود و این مهم زمانی حائز اهمیت است، که گردشگری از تک فصلی بودن به سمت چند فصلی بودن تغییر یابد».
به عقیده این کارشناسان،« یکی از مشکلات مهم در گردشگری کشورمان، عدم برنامهریزی مناسب با شرایط اقلیمی منطقه مورد بازدید است، که با تعیین ماه ها و فصول مناسب می توان برنامه ریزی لازم را جهت توسعه گردشگری انجام داد. بنابراین در این نوع برنامهریزی ها لازم است، تا ابتدا دادههای بارش، ساعتهای آفتابی، باد، رطوبت نسبی و دما مناطق مختلف گردشگری استان از سازمان هواشناسی اخذ، تا نسبت به محاسبه شاخص اقلیم گردشگری مناطق استان و شهرها اقدام شود. تا بدین ترتیب ماه ها و فصولی مناسب و نامناسب برای گردشگری استان مشخص شود».
به طور مثال طبق تحقیقات صورت گرفته برای شهرهای تبریز و مراغه، ماه شهریور و برای شهرهای سراب و اهر، ماه تیر و برای شهرهای جلفا و میانه، اردیبهشت ماه و همچنین برای شهرهای اهر، جلفا، میانه، مراغه و کلیبر مهر ماه برای گردشگران مناسب بوده است. پوشش جنگلی ارسباران بخش عمده ای از شمال استان و جریان رودخانه ارس، مناطق زیبا و دیدنی طبیعی را در فصل پاییز فراهم ساخته، که می تواند به عنوان زمینههای مطلوب بخش توریسم و گردشگری طبیعی تلقی شود. از این رو نمیتوان از عامل اقلیم و تغییرات فصلی و تأثیر آن بر توسعه و تحول در بخش توریسم استان غافل بود، چرا که این مقوله از شرایط و زمینههای اولیه و اصلی برنامهریزی گردشگری یک استان محسوب میگردد.
از سویی، با توجه به اینکه استان آذربایجانشرقی علاوه بر موقعیت طبیعی دارای توانمندیها و جاذبههای متنوع اقتصادی، فرهنگی، تاریخی و اجتماعی منحصر به فردی را در کشورمان ایران عزیز، دارا میباشد میتوان برای هر یک از فصول چهارگانه برنامهریزی کرد».
* وقتی گردشگری از اقتصاد جا میماند
با این وجود، به عقیده کارشناسان حوزه گردشگری به طور کلی میتوان، «آذربایجانشرقی را استانی برای تمام فصول و سلیقههای گردشگری ارزیابی کرد، که زیباییها، روشهای زندگی و ریشههای عمیق تاریخی، طبیعی و زمین شناختی آن موجب شده است که به قطب مهمی از گردشگری کشور تبدیل شود».
حال آنچه در این زمینه اهمیت دارد اینکه، در استان آذربایجانشرقی بیش از پنج هزار اثر با ارزش تاریخی وجود دارد، که دو اثر از آنها شامل مجموعه تاریخی بازار تبریز و مجموعه کلیساهای آذربایجان ثبت جهانی و یک هزار و ۸۰۰ اثر ثبت ملی شده است، که از این رو ضروری است با توجه به این ظرفیتهای موجود در صنعت توریسم در آذربایجان، با تدوین برنامههای دراز مدت و آمایش این حوزه ضمن رفع مشکلات حوزه گردشگری، می توان با ارایه راهکارهای اساسی و درست، برای بهرهبرداری از ظرفیتهای موجود استان در حوزه گردشگری گامهای بلندی برداشت.
* نگارنده: موسی کاظمزاده

ايميل: news@.ir | شماره پيامک:000 |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
- خط فقر ۳۵ میلیون تومان است؟ / پیشبینی مهم یک کارشناس درباره نرخ تورم در سال آینده
- برگزاری هفته فرهنگی تبریز در تهران با حضور رئیس جمهور
- ساخت چهار پروژه کلان منطقه آزاد ارس اغاز شد
- کُرنشی در پیشگاه یک «والنتاین» خودی / حمید آرش آزاد
- همت دولت وفاق ملی برای نوسازی صنایع آذربایجان شرقی
- هشت هزار و ۲۰۰ واحد مسکونی در آذربایجانشرقی به بهرهبرداری رسید
- استاندار آذربایجان شرقی: رسیدن از حرف به عمل وظیفه کنونی ماست
- آغاز ثبتنام نهایی انتخابات میاندورهای مجلس در تبریز از امروز
- اجرای کشاورزی حفاظتی در ۵۰۰ هزار هکتار از اراضی آذربایجان شرقی
- خشکی دریاچه ارومیه موجب کاهش بارندگی در حوضه پیرامونی شده است
- تبریز، قلب تپنده فرهنگ و تمدن ایران
- مردم آذربایجان پیشگام در حمایت از نظام و رهبری هستند
- ۱۰۰ هزار تن سیب زمینی مازاد بر مصرف در آذربایجان شرقی
- نوین: عدم برنامهریزی در تولید و صادرات عامل گرانیهاست
- بانکهای آذربایجان شرقی ۷۱.۲ درصد تسهیلات اشتغالزایی ابلاغی را پرداخت کردند
- معرفی جاذبههای فرهنگی هنری اقتصادی تبریز در تهران/شبهای موسیقی تا همایش سرمایه گذاری
- تبریز در قلب پایتخت
- با کمبود سالن به دلیل تعدد برنامه های فرهنگی هنری در استان مواجه هستیم
- خروجی هفته فرهنگی تبریز در تهران باید با دستاورد همراه باشد
- یونسکو ثبت جهانی روستای کندوان را بررسی میکند
- ۳۰ هزار هکتار از مساحت آذربایجانشرقی را تالاب ها تشکیل میدهد
- انتخاب هیئت اجرایی انتخابات میان دوره ای مجلس در حوزه انتخابیه تبریز
- دادستان آذربایجان شرقی ، بازداشت تعدادی از کارکنان پالایشگاه تبریز را تایید کرد
- بهرهبرداری از ۱۴۱۵ طرح عمرانی و اقتصادی در آذربایجان شرقی همزمان با دهه فجر
- افتتاح ۱۰۷ پروژه عمرانی با ۱۱۱۷ میلیارد تومان هزینه توسط شهرداری تبریز
- سقوط بیش از ۴۰۰ درصدی ارزش دستمزد فقط در ده سال
- شهرداری تبریز ۱۵ هزار میلیارد ریال برای طرح های ورزشی اختصاص داده است
- باغ پدر هنوز بهار است
- توافقنامه ایران و روسیه؛ فرصتی طلایی برای آذربایجانشرقی
- ۱۶هزار میلیارد ریال طرح کشاورزی در آذربایجان شرقی آماده افتتاح است