پروژه دشوار ائتلاف‌سازی جریان‌های سیاسی در آذربایجان‌شرقی همچنان ادامه دارد ولی مردم آذربایجان همچون شکوه ۲۲ بهمن تبریز بدون تفاوت هر رنگ و زبان برای صلابت ایران حماسه دیگری را در ۷ اسفند ثبت می‌کنند.

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، این روزها با نزدیک شدن به هفتم اسفند، زمان برگزاری انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، آخرین آرایش انتخاباتی جریان‌های سیاسی در سراسر کشورمان ایران عزیز و در این میان استان آذربایجان‌شرقی به نوعی مشخص شده است.

اما افزایش ثبت‌نام‌کنندگان و شمار بالای نامزدها در انتخابات پیش رو، نسبت به دوره‌های قبل چشمگیر است، از این رو، ثبت‌نام گسترده و مشارکت بالای نامزدها در انتخابات مجلس دهم، در واقع نشانگر فضای شادابی و امید در کشور را نشان می‌دهد، افزون بر این، به عقیده تحلیلگران شمار بالای نامزدهای انتخابات پیش‌رو، نشانگر تنوع، تکثر و چند صدایی در کشورمان است؛ موضوعی که می‌تواند سبب‌ساز افزایش مشارکت عمومی در انتخابات پیش‌رو باشد.

در هر حال، در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی، ۶ هزار و ۳۰۰ نفر با هم به رقابت خواهند پرداخت که از این تعداد، ۳۶۵ نفر از حوزه انتخابیه آذربایجان‌شرقی است و به عبارت دیگر تقریباً برای هر کرسی مجلس شورای اسلامی حدود ۲۵ نفر به رقابت می‌پردازند؛ که این امر بیشتر نشانگر حضور گسترده تمام گروه‌ها و جناح‌های سیاسی در انتخابات است.

* پروژه دشوار ائتلاف‌سازی جریان‌های سیاسی در آذربایجان‌شرقی

با این وجود، در سراسر استان‌های کشورمان و در این میان در استان آذربایجان‌شرقی تمام احزاب، تشکل‌ها، گروه‌ها و جمعیت‌ها چه در طیف اصولگرا، اصلاح‌طلب، اعتدال، نیک اندیشان آذربایجان‌شرقی، صدای ملت، جامعه اسلامی فرهنگیان آذربایجان‌شرقی، ائتلاف مستقل یاران انقلاب و …؛ با کوشش شبانه‌روزی برای به دست آوردن حداکثر کرسی‌ها در تلاش‌اند.

در ادامه این گزارش و تحلیل؛ نگاهی اجمالی به آرایش انتخاباتی جناح‌های مختلف در فاصله چند روز مانده به انتخابات در آذربایجان‌شرقی داریم.

* آرایش انتخاباتی جناح‌های مختلف

در این میان طیف اصولگرا، یکی از جناح‌های فراگیر در کشورمان است، که به نوعی در اکثر استان‌ها با انتشار بیانیه‌ای لیست نامزدهای مورد حمایت خویش را اعلام کرده‌اند. در استان آذربایجان‌شرقی نیز این گروه اخیراً با انتشار بیانیه‌ای لیست نامزدهای مورد حمایت شورای همگرایی اصول‌گرایان در استان آذربایجان‌شرقی را اعلام کرده‌اند.

در این بیانیه از ۱۳ حوزه انتخابیه استان، لیست ۱۱ حوزه انتخابیه مشخص شده است، که در این لیست به چشم می‌خورد؛در حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر؛ اسامی نفراتی چون محمدحسین فرهنگی، حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا میرتاج‌الدینی، احمد علیرضابیگی، محمداسماعیل سعیدی، لطیف لطیفی و معصومه راشد؛ در بستان‌آباد، احد خیری، در بناب، ضیاء‌الله اعزازی؛ در اهر، مهدی حسینیان؛ در شبستر، علی علیلو؛ در ملکان، شهروز افخمی؛ در هشترود و چاراویماق، غلامحسین شیری؛ در سراب، داود روشنی؛ در میانه، سیدمحمدرضا حاجی اصغری و یعقوب شیویاری؛ در ورزقان، رضا علیزاده و در نهایت در حوزه انتخابیه کلیبر، قلی‌الله قلی‌زاده…

فیروز رضایی رئیس ستاد انتخابات شورای عالی اصولگرایان آذربایجان‌شرقی در همین زمینه به خبرنگار فارس گفت: کرسی نمایندگی مجلس شورای اسلامی در مراغه از آن اصولگرایان است و دو کاندیدای اصولگرا در این شهر با همدیگر به رقابت می‌پردازند و بر همین اساس در مورد مراغه معرفی یکی از اصولگرایان را ضروری تشخیص نداد.

* وسوسه‌های لیست‌های جریان‌های سیاسی در آذربایجان

«صدای ملت»؛ یکی دیگر از گروه‌های است که در آذربایجان‌شرقی لیست اعلام کرده که در این لیست در حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر و چند شهرستان دیگر در این استان اسامی نامزدهای انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی تا امروز بدین شرح اعلام شده است.

بنابراین، در این گروه اسامی زیر در لیست نهایی نامزدهای مورد حمایت «صدای ملت» در آذربایجان‌شرقی قرار گرفته است؛ مسعود پزشکیان، میرهادی قره سید رومیانی، علیرضا منادی، زهرا ساعی، محمدحسین فرهنگی و عباس عباس‌زاده در حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر؛ در بستان‌آباد، غلامرضا نوری قزلجه؛ در بناب، محمد باقری؛ در شبستر، کریم قیاسی مرادی؛ در مراغه، مهدی دواتگری؛ در میانه، سید بهلول حسینی و محمدحسین بهبودی و در هشترود، چاراویماق، غفار اسماعیلی …

جالب‌تر آنکه در همین زمینه، در آخرین آرایش انتخاباتی جریان‌های سیاسی در آذربایجان‌شرقی لیست اعلامی اصلاح‌طلبان است، که تا به امروز برای هشت حوزه انتخابیه از جمله تبریز، اسکو و آذرشهر، هشترود، اهر و هریس، کلیبر، میانه، سراب، مرند و بستان‌آباد لیست اعلام شده است. از این رو، در این لیست مسعود پزشکیان به عنوان سرلیست اصلاح‌طلبان اعلام شده و علی‌اصغر الموسوی، حجت‌الاسلام عباس عباس‌زاده، محمدرضا اسلامی، شهاب‌الدین بی‌مقدار و زهرا ساعی در لیست ۶ نفره این گروه قرار گرفته‌اند و در این جناح در حوزه انتخابیه هشترود، غفار اسماعیلی؛ در اهر و هریس، بیت‌الله عبدالهی؛ در کلیبر، علی فخرآذری؛ در میانه، شورچی و محمدحسین بهبودی؛ در سراب مجید نصیرپور؛ در مرند، کریم شافعی و برای حوزه انتخابیه بستان‌آباد، غلام‌رضا نوری در فهرست اسامی نامزدهای اصلاح‌طلب و مورد حمایت در حوزه‌های انتخابیه استان آذربایجان‌شرقی اعلام شده است.

طیف اعتدال‌گرایان، یعنی همان جریان سومی که در این دوره، بعد از طیف اصولگرا و طیف اصلاح‌طلب در کشور مطرح است، که این طیف هم لیستی را اعلام کرده، که در حوزه انتخابیه مرند و جلفا، اسامی چون کریم شافعی؛ در اهر و هریس، بیت‌الله عبدالهی؛ در شبستر، معصومه آقاپور علیشاهی؛ در هشترود، غلامحسین شیری؛ در ورزقان، محمد الیاسی؛ در سراب، مجید نصیرپور؛ در بناب، محمد باقری بنابی (شیخ رضا)؛ در ملکان، سلمان خدادادی؛ در بستان‌آباد، احد خیری؛ در میانه، میر بهلول حسینی و یعقوب شیویاری؛ در مراغه، خسرو صدر حقیقی؛ در کلیبر، علی فخرآذر و همچنین در حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر، نظام‌الدین برزگر، زهرا ساعی، رضا زائر، حسن فدایی شجاعی، میرهادی قره‌سید رومیانی و علیرضا منادی سفیدان دیده می‌شود.

* از چندرنگی تا یکرنگی سر ایران در انتخابات؛

ائتلاف نیک‌اندیشان آذربایجان‌شرقی، یکی دیگر از گروه‌های است، در این استان برای دهمین دوره مجلس شورای اسلامی لیست‌های انتخابات ارائه کرده است. این ائتلاف برای حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر؛ لیست هشت نفره شامل محمدحسین فرهنگی، حجت‌الاسلام محمدرضا میرتاج‌الدینی، مسعود پزشکیان، علیرضا منادی، رضا پاشایی، بهزاد وکیلی، میرهادی قره سیدی و حسن فدایی‌شجایی را ارائه و همچنین برای حوزه‌های انتخابیه ملکان، سلمان خدادی؛ شبستر، مسعود نمازی؛ کلیبر، قلی‌الله قلی‌زاده؛ هشترود، فرامرز امیریان و سراب، مجید نصیرپور را معرفی کرده است.

این جریان برای شهرستان بناب، محمد باقری؛ مراغه، مهدی دواتگری؛ میانه، سیدبهلول حسینی؛ ورزقان، رضا علیزاده؛ مرند و جلفا، باقر امامی؛ اهر و هریس، مهدی حسینیان و بستان‌آباد، محمد وحدتی را در لیست مورد حمایت خود ارائه کرده است.

* تبدیل فرهنگِ شور انتخاباتی به شعور انتخاباتی

ائتلاف مستقل یاران انقلاب، از جمله دیگر جریان سیاسی جدید در آذربایجان‌شرقی است که در این گروه حجت‌الاسلام میکائیل صفایی سرلیست این گروه است و علیرضا نوین، علی‌آذریان، مسعود محمدیان، روح‌الله جهانگیری و معصومه راشد دیگر نفرات این گروه هستند. همچنین این ائتلاف در حوزه انتخابیه بناب حجت‌الاسلام شیخ رضا باقری بنابی و در بستان‌آباد، غلامرضا نوری را معرفی کرده است.

جامعه اسلامی فرهنگیان آذربایجان‌شرقی نیز تنها برای مرکز استان و حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو لیست داده که در آن حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا میرتاج الدینی، احمد علیرضابیگی، علیرضا نوین، محمد اسماعیل سعیدی، نوبری و اصغر شفائیه وجود دارد.

ائتلاف یاران انقلاب برای حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر فهرست ۶ نفره شامل حجت الاسلام میکائیل صفایی، علیرضا نوین، علی آذریان، مسعود محمدیان، روح‌الله جهانگیری و معصومه راشد را مورد حمایت قرار داده است.

این ائتلاف برای حوزه‌های انتخابیه بناب و بستان‌آباد نیز به ترتیب حجت‌الاسلام رضا باقری بنابی و غلامرضا نوری را در لیست خود قرار داده است.

ائتلاف همه با هم برای توسعه آذربایجان که از سوی صاحبان صنعت و بارزگانان تبریزی به وجود آمده است فهرست ۶ نفره برای حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر ارائه کرده که در آن محمدحسین فرهنگی، مسعود پزشکیان، نظام‌الدین برزگری، علیرضا نوین، علیرضا منادی و میرهادی قره سید رومیانی حضور دارند.

همچنین ائتلافی به عنوان همیاران مردمی برای این حوزه انتخابیه ۶ نفر از نامزدهای مجلس را مورد حمایت قرار داده که در این لیست نام علیرضا نوین، مسعود پزشکیان، نظام‌الدین برزگری، علی آجودان‌زاده، رضا پاشائی و سعید دباغ نیکوخصلت به چشم می خورد.

اعتدالیون اصلاح‌طلب نیز برای حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر لیست داده‌اند و زهرا ساعی، میرهادی قره سید رومیانی، علی اصغر الموسوی، علیرضا منادی، سعید دباغ نیکو خصلت و مسعود پزشکیان را مورد حمایت قرار داده‌اند.

* آذربایجان؛ در تب و تاب انتخابات

همچنین در حوزه انتخابیه اقلیت‌های دینی نیز اسامی نفراتی همچون آلبرت بقزیان فرزند طیوان، کارن خائلری فرزند هرانت، خانم ایوت دانیال نخوان تپه فرزند بیک‌زاده، آندرانیک سیمونی فرزند طاطاوس و آربی طهماسیان فادانی فرزند آرارات به چشم می‌خورد.

از سویی نباید فراموش کرد، این لیست‌های انتخابات ارائه شده در این گزارش و تحلیل که به برخی از این گروه‌ها و ائتلاف‌ها اشاره شده، تا به امروز بخشی از آرایش انتخاباتی جریان‌های سیاسی در آذربایجان‌شرقی است که تا الآن مشخص شده و احتمال می‌رود گروه‌بندی‌های دیگر نیز در روزهای آینده در این استان مشخص شود.

در مجموع، با نگاهی تحلیلی می‌توان دریافت که در لیست اسامی نفرات اعلام شده در احزاب، تشکل‌ها و جمعیت‌ها چه در طیف اصولگرا و چه در طیف اصلاح‌طلب، اعتدال و …، اسامی برخی افراد در هر طیف قرار دارند و بیشتر این چهره‌ها نیز چهره‌های مطرح و مشهور این استان در دوره‌های قبلی مجلس هستند.

* قطار جریان‌های سیاسی آذربایجان در ایستگاه ملت

انتقادی که امروز در محافل عمومی استان به برخی از این گروه‌های ناشناس این لیست‌های اعلام شده مطرح است، کسانی که تنها متولد تبریز بوده‌اند و الان در شهر دیگری زندگی می‌کنند و آمده‌اند برای مردم آن منطقه تصمیم‌گیرنده باشند و دیگر اینکه نبود کارشناسان اقتصادی و اقتصاددانان و به خصوص چهره‌های برجسته عرصه فرهنگ و هنر در این فهرست اعلام شده است و از آن مهم‌تر برنامه‌های کلان برای نقش‌آفرینی و هدایت قوه قانونگذاری کشور است، که به نظر می‌رسد، صرف نظر از چالش‌های پیش رو، وعده شعارهای اعلانی و وعده‌های توخالی برای مردم از سوی این گروه‌ها برای کسب بیشترین کرسی‌ها در مجلس است.

در کنار موارد بیان شده، آنچه در این زمینه مهم به نظر می‌رسد اینکه، قانونگذاری و نظارت دو وظیفه مهم مجلس شورای اسلامی و نمایندگان مردم اعلام شده است. در قانون اساسی کشورمان در اصل ۵۹، ۶۵، ۷۱، ۷۳، ۷۸، ۸۵ و ۱۷۷ بر وظایف قانونگذاری نمایندگان و همچنین در اصول ۵۴ و ۵۵، ماده ۱۹۲ و در اصل ۶۸، ۷۶، ۷۷، ۷۸، ۷۹، ۸۰، ۸۲، ۸۳، ۸۴، ۸۷، ۸۸، ۸۹، ۹۰، ۹۱، ۱۳۸، ۱۳۹، ۱۷۵ و … بر وظایف نظارتی نمایندگان مجلس تاکید شده است.

ناگفته نماند، بر اساس آمار ستاد انتخابات کشور ۱۶۱ نفر هم برای تکیه زدن بر ۸۸ کرسی پنجمین مجلس خبرگان رهبری با یکدیگر در حالی به رقابت می‎پردازند که ۵ کرسی این مجلس برای استان آذربایجان شرقی است. در همین زمینه، آیات محسن مجتهدشبستری، جواد حاجی‌زاده کلجاهی، هاشم هاشم‌زاده هریسی، میرزاعلی ملکوتی، محمد فیضی و محمدتقی پورمحمدی اسامی تایید صلاحیت‌شدگان در حوزه انتخابیه آذربایجان‌شرقی است.

در همین زمینه؛ کاندیداهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری محسن مجتهدشبستری، محمد فیضی، علی ملکوتی، محمدتقی پورمحمدی و جواد حاجی‌زاده کلجاهی پنج کاندیدای مورد حمایت هستند.

* وعده‌های سر خرمن نامزدهای مجلس همه ارزانی مردم

فرجام سخن اینکه به عقیده تحلیلگران این عرصه با بررسی‌های این احکام قانونی می‌توان دریافت که جایگاه مجلس شورای اسلامی در دو بعد قانونگذاری و نظارت، بسیار رفیع است و نمایندگان در برنامه‌ریزی و سیاستگذاری‌های کلان جامعه از قدرت و توانایی‌های لازم برخوردار هستند.

نکته مهم‌تر از دیدگاه این کارشناسان اینکه مجلس آینده، باید مجموعه‌ای از کارشناسان و صاحب‌نظران هدفمند و با برنامه برای بهترین قانونگذاری‌ها و سیاستگذاری‌های کلان جامعه باشد و در کنار دولت و نیز در مقام ناظر بر فعالیت‌های اجرایی دولت بتواند کشور را به سمت برون‌رفت از چالش‌های پیش رو و توسعه پیش برد.

افزون بر آنچه گفته شد، آذربایجان‌شرقی با جمعیت سه میلیون و ۸۰۰ هزار نفر دو میلیون و ۹۰۹ هزار و ۲۰۸ نفر واجد شرایط رای هستند، این استان دارای ۱۳ حوزه انتخابیه و ۱۹ کرسی در مجلس شورای اسلامی است، که به همراه استان اصفهان پس از تهران بیشترین تعداد نماینده را در پارلمان کشور دارد.

نگارنده: موسی کاظم‌زاده