هر ساله در بیست و هفتم شهریورماه، همگاه با روز بزرگداشت شعر و ادب پارسی، نام و یاد شاعر بزرگ ایران زمین، استاد سید محمدحسین شهریار دوباره زنده می‌شود و امسال نیز پس از گذشت بیست و‌هشت سال از خاموشی آن شاعر بزرگ شیعه، انقلابی و سترگ زبان فارسی و ترکی بار دیگر یاد و خاطره آن بزرگ استاد شعر و ادب ایران زمین را گرامی می‌داریم.

به مرگ چاره نجستم که در جهان مانم
به عشق زنده شدم تا که جاودان مانم
چو مردم از تن و جان وا‌رهاندم از زندان
به عشق زنده شوم جاودان به جان مانم

به مرگ زنده شدن هم حکایتی است عجیب
اگر غلط نکنم خود به جاودان مانم
در آشیانه طوبی نماندم از سر ناز
نه خاکیم که به زندان خاکدان مانم

هر ساله در بیست و هفتم شهریورماه، همگاه با روز بزرگداشت شعر و ادب پارسی، نام و یاد شاعر بزرگ ایران زمین، استاد سید محمدحسین شهریار دوباره زنده می‌شود و امسال نیز پس از گذشت بیست و‌هشت سال از خاموشی آن شاعر بزرگ شیعه، انقلابی و سترگ زبان فارسی و ترکی بار دیگر یاد و خاطره آن بزرگ استاد شعر و ادب ایران زمین را گرامی می‌داریم.

به همین مناسبت و به واسطه فرا‌رسیدن این روز بزرگ در تقویم تاریخ کشورمان دکتر علی اصغر شعردوست، که خود متولی پایه‌گذاری این روز به نام نامی شهریار ملک سخن در تقویم کشور است، در گفت‌وگویی با روزنامه اعتماد به تبیین نقش استاد شهریار در شعر فارسی و ترکی، چرایی اهمیت بزرگداشت استاد و همچنین علت نامگذاری سالروز وفات ایشان به نام بزرگداشت روز شعر و ادب ایران زمین پرداخته است. با گرامیداشت این روز و در آستانه یکصد و دهمین سالگرد تولد استاد شهریار، این گفت‌وگو را بخوانید.
هر ساله در بیست و هفتم شهریورماه، همگاه با روز بزرگداشت شعر و ادب پارسی، نام و یاد شاعر بزرگ ایران زمین، استاد سید محمدحسین شهریار دوباره زنده می‌شود و امسال نیز پس از گذشت بیست و‌هشت سال از خاموشی آن شاعر بزرگ شیعه، انقلابی و سترگ زبان فارسی و ترکی بار دیگر یاد و خاطره آن بزرگ استاد شعر و ادب ایران زمین را گرامی می‌داریم. به همین مناسبت و به واسطه فرا‌رسیدن این روز بزرگ در تقویم تاریخ کشورمان دکتر علی اصغر شعردوست، که خود متولی پایه‌گذاری این روز به نام نامی شهریار ملک سخن در تقویم کشور است، در گفت‌وگویی با روزنامه اعتماد به تبیین نقش استاد شهریار در شعر فارسی و ترکی، چرایی اهمیت بزرگداشت استاد و همچنین علت نامگذاری سالروز وفات ایشان به نام بزرگداشت روز شعر و ادب ایران زمین پرداخته است. با گرامیداشت این روز و در آستانه یکصد و دهمین سالگرد تولد استاد شهریار، این گفت‌وگو را بخوانید.

در مورد جایگاه شعر در فرهنگ کشورمان چه مى‌توان گفت؟
شعر عالی‌ترین صورت هنر است که در کلام متجلى مى‌شود. در بین ملل جهان شاید کمتر ملتی را می‌توان یافت که به مانند ایرانیان تا این اندازه به شعر پرداخته باشند و به این مایه و پایه از ضمیر و زمینه دینی، اعتقادی و فرهنگی خود را با زبان شعر بیان کرده باشند. به عبارتی ما ایرانیان در همیشه تاریخ با زبان شعر، نوشت و خواند داشته و با شعر زندگی کرده‌ایم. شعر همزاد تاریخی ما مردم ایران است و جالب آنکه با این همه همنشینی و قرابت با شعر، کمتر به تعریف و تبیین آن پرداخته‌ایم. گویا از آشکاری بسیار معنا، نیازی به تعریف دوباره یا پرداختن مضاعف بدان نداشته‌ایم.
در مورد چگونگی شکل گرفتن روزی به نام بزرگداشت شعر و ادب همزمان با گرامیداشت سالروز وفات شهریار بگویید.
در تقویم تاریخ ما روزهایى براى بزرگداشت شاعران بزرگی چون فردوسی، سعدی و مولوی وجود داشته‌اند اما به شعر معاصر کمتر توجه شده بود. این نقیصه‌ای بود که نظر بنده را به خود جلب کرد اینکه باید به این‌گونه هنر یعنی هنر شعر و ادب به خصوص در زمان معاصر، در تقویم سالانه کشور بپردازیم. به عبارت دیگر ما برای بزرگداشت سایر هنرهای کشور، در طول سال مناسبت‌هایی در نظر گرفته‌ایم، برای بزرگداشت هنر عالی سینما در سال چند جشنواره نظیر جشنواره فجر را در سال‌های بعد از انقلاب داشته‌ایم، برای بزرگداشت موسیقی نیز علاوه بر جشنواره فجر چندین جشنواره هم در طول سال برگزار می‌شود همچنین در خصوص هنرهای تجسمی و سایر وجوه هنر. اما در تقویم سالانه ما برای بزرگداشت شعر و ادب روزی دیده نشده بود. روزی که در آن به شاعران جوان توجه شود، شعر نمونه انتخاب شود و مورد تشویق قرار گیرد و در آن روز فرصت و امکان چاپ آثار شاعران نوجوان و نو‌پرداز و نظایر چنین فرصت‌هایی به وجود آید.
پس از پی بردن به لزوم اختصاص یافتن روزی در تقویم کشور برای بزرگداشت شعر و ادب، آنچه مورد بحث واقع شد زمان این روز و همگام بودن آن با یکی از رویداد‌های فرهنگی و هنری مناسب و موافق با شعر معاصر ایران بود و طبیعی بود که ‌باید به سراغ شاعران می‌رفتیم. اگر از میان شاعران متقدم که هرکدام به مانند ستون‌های استوار، کاخ رفیع ادب و شعر فارسی را همچنان بلند و پا‌برجا نگه داشته‌اند، انتخاب می‌کردیم، باعث بحث و گفت‌وگوی فراوان می‌شد. عده‌ای بر آن بودند که ‌باید فردوسی را برگزینیم چراکه حماسه‌سرای بزرگ ایران‌زمین است و هزار سال پیش شاهنامه را سروده؛ کتابی گرانسنگ که همچنان در تاریخ ادب‌پارسی و در تاریخ ادبیات دنیا به عنوان یک شاهکار ادبی به‌شمار می‌آید. عده‌ای معتقد بودند که ما باید حافظ را انتخاب بکنیم که زبان تغزل ایران است و زیباترین آثار دل‌انگیز زبان فارسی از آن این شاعر شیرین سخن است و عده دیگر معتقد بودند که باید سعدی را انتخاب کرد؛ اشعار حکمت‌آمیز و ماندگار زبان فارسی از زبان این شیخ اجل جاری شده است. اما هر کدام از این بزرگان را که انتخاب می‌کردیم، باز جای بحث باقی می‌ماند که چرا آن دیگری نه؟
و اما از سوی دیگر ما در انتخاب روز بزرگداشت شعر و ادبیات ایران به دنبال شاعران متاخر بودیم. شاعران امروزین، شاعرانی که مردمان ما با آنان زیسته باشند، آنها را دیده باشند و آنها نیز در دوران ما نفس کشیده باشند. با مردمان ما در زندگی شریک بوده باشند، در غم‌های مردم غمخوار و در روزهای شادی آنها شاد بوده باشند. با این نگاه در میان شعرای معاصر من به عنوان یک دانش‌آموخته رشته زبان و ادبیات فارسی، شهریار را انتخاب کردم و طی نامه‌ای سالروز وفات ایشان را به عنوان روز بزرگداشت شعر و ادب فارسی به رییس‌جمهور محترم وقت پیشنهاد کردم که ایشان نامه را به شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت تصمیم‌گیرى ارجاع فرمودند، در فرازى از آن نامه نوشته بودم:
«جامعیت و ممتاز بودن استاد شهریار در حوزه‌های مختلف شعر اعم از فارسی و ترکی، فضایل اخلاقی و یک دهه حیات پرنشاط همراه با انقلاب اسلامی که استاد از آن به عنوان جهاد قلمی یاد کرده است و همچنین شهرت فراوان وی به عنوان شاعر محبوب کشور در نظر‌خواهی‌های متعدد قبل و پس از انقلاب اسلامی و اشتهار وی در جهان و به ویژه کشورهای پیرامون، ضروری می‌نماید که نام استاد شهریار و به این طریق شعر معاصر، به عنوان یک نوع ادبی که مردمان ایران‌زمین به آن در جهان اشتهار دارند، همه‌ساله گرامی داشته شود. به دلایل مذکور و دلایل فراوان دیگر پیشنهاد می‌کنم روز بیست و هفتم شهریور ماه هر سال، همزمان با سالگرد وفات آن استاد فرزانه روانشاد، به عنوان سالروز استاد شهریار و روز شعر در کشور نامگذاری شود که طبعا این اقدام علاوه بر تکریم از شخصیت جهانی شهریار ملک سخن که در همه کشورهای پیرامون بزرگ داشته می‌شود، موجب بزرگداشت علم و فضیلت و هنر و آفرینش‌های هنری و رونق شعر در کشور خواهد شد.»
پیشنهاد من پس از بررسی اولیه در شورای عالى انقلاب فرهنگی، براى بررسی‌ کارشناسانه به شورای فرهنگ عمومی کشور ارجاع شد و پس از چندین جلسه بحث و بررسی، این پیشنهاد به عنوان مصوبه از سوی شورای فرهنگ عمومی تصویب و به شورای عالی انقلاب فرهنگی بازگردانده و از سوی این شورا تنفیذ شد و از آن سال به بعد همه‌ساله روز بیست و هفتم شهریور ماه به عنوان روز بزرگداشت شعر و ادب فارسی و روز بزرگداشت استاد شهریار گرامی داشته می‌شود.
شاید بهتر بود سالروز تولد استاد شهریار پیشنهاد مى‌شد، علت انتخاب سالروز وفات استاد شهریار چه بود؟
بله، اگر تاریخ، روز و ماه دقیق را در دست داشتیم شاید ترجیح داشت به جای روز وفات، تاریخ تولد آن شاعر بزرگ کشورمان برای روز بزرگداشت شعر و ادب پیشنهاد مى‌شد، اما در دست نداشتن زمان دقیق تاریخ تولد استاد به‌واسطه اختلافات موجود در احتساب روز و ماه آن در شمسی و قمری و در مقابل، درک حضور و حیات شاعر، همچنین مستند و دقیق بودن روز و ماه وفات استاد، مهم‌ترین علت برگزیدن تاریخ وفات برای اختصاص دادن به بزرگداشت این روز بود. اما در مورد چرایى انتخاب استاد شهریار از بین شاعران هم روزگارمان باید بگویم، توفیق کم نظیر و شاید بى نظیر استاد شهریار و برخورداری از اقبال عام، که خود شاعر از آن به «نعمت خداداد» یاد می‌کند، موجب شهرت وی به عنوان شاعر ملی ایران در نزد مردم این سرزمین شده است که البته در این خصوص توانایی این استاد بزرگ در سرودن شعر به انواع قالب‌های شعری را نیز باید در این اقبال سهیم بدانیم. بی‌شک توانایی شگرف استاد شهریار در انواع قالب‌های شعری خود مقوله‌ای بزرگ است. تبحر وی در این زمینه تا آنجا است که او را آخرین وارث خدایان غزل و به عنوان شاعری که غزل نو را آفریده می‌شناسند. چراکه عده‌ای معتقد بودند بعد از دوران مشروطیت، دیگر دوران غزل به سرآمده و غزل سرایی دیگر به اوج خود رسیده است. اما شهریار با نگاهی دیگر و با آفرینش غزلیات نوآیین، علاوه بر اینکه سنت‌های ادب پارسی را پاس داشته و به شعرای متقدم خود توجه کرده، به موازات آن یک تحول جدی در عرصه غزل فارسی به وجود آورده است. جریانی که امروزه با نام غزل نو به موازات شعر نو به حیات خود ادامه می‌دهد. از همین رو شهریار را می‌توان پس از دوره بازگشت و مشروطیت، احیاگر غزل فارسی و نیز پدر غزل نو دانست. بی‌شک رویکرد ویژه شهریار به غزل موجب شد که غزل دیگرباره به عنوان پویاترین گونه شعر فارسی در اذهان راه پیدا کند. به عنوان نمونه این غزل‌های شیوا را مى توان ذکر کرد:
از تو بگذشتم و بگذاشتمت با دگران / رفتم از کوی تو لیکن عقب سرنگران/ ما گذشتیم و گذشت آنچه تو با ما کردی/ تو بمان و دگران وای به حال دگران/ رفته چون مه به محاقم که نشانم ندهند/ هر چه آفاق بجویند کران تا به کران/ می‌روم تا که به صاحبنظری باز رسم/ محرم ما نبود دیده کوته نظران/ دل چون آینه اهل صفا می‌شکنند/ که ز خود بی‌خبرند این ز خدا بیخبران/ شهریارا غم آوارگی و دربه‌دری/ شورها در دلم انگیخته چون نوسفران
از سوی دیگر غیر از قالب غزل، ما در وجود استاد شهریار با شاعری دیگر مواجه هستیم که با آفریدن برخی از منظومه‌ها و قطعات نو، از یک سو آثار ارجمندی به گنجینه شعر ایرانی افزوده و از سوی دیگر به جریان طبیعی و سالم شعر نو و تثبیت جایگاه آن کمک کرده است. درواقع مکتب شهریار که در مجموعه دیوان‌های استاد با همین عنوان چاپ شده با همین اشعار شکل گرفته است. به‌گونه‌ای که هم خود شاعر و هم منتقدان این بخش از آثار شهریار را از درخشان‌ترین سروده‌های استاد دانسته‌اند.
البته تمایز و تشخص اشعار مکتب شهریار پیش از اعتبار قالب و فرم ظاهری، مرهون رمانتیسیسم قالب آن اشعار است و در این خصوص از شعرهای استادشهریار نظیر «دو مرغ بهشتی»، «هذیان علم»، «قهرمان استالینگراد»، «افسانه شب»، «ای وای مادرم»، «راز و نیاز»، «پیام به اینشتین» را مى‌توان نام برد.
ایمان و اعتقاد راسخ شاعر که از محدوده زندگی فردی وی فراتر رفته و در شخصیت و حیات ادبی وی شکل گرفته، از دیگر عوامل موثر درگزینش استاد شهریار برای همگامی با بزرگداشت روز شعر و ادب بود، شهریار هم در زندگی شخصی و انسانی خود به عنوان یک انسان مومن و معتقد و متدین بوده و هم در عقاید و نظرات خود از آغاز به مذهب توجه خاص داشته و خود از ارکان شعر مذهبی است و در این زمینه آثار بسیار دارد. نظیره‌ها و نوحه‌های مهمی به زبان ترکی و فارسی که در زبان مردم جاری‌است.
من در برخی نوشته‌هایم شهریار را به مانند یکی از ارکان شعر تشیع یاد کرده‌ام. اکنون هم می‌گویم که کدامیک از شاعران همعصر ما شعری به بلندی و لطافت مناجات سروده که همگان با هر میزان اعتقاد، ابیاتی از آن را در یاد نداشته باشند؟!
علی‌ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را/ که به ماسوا فکندی همه سایه هما را/ دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین/ به علی شناختم من به خدا قسم خدا را/ به خدا که در دو عالم اثر از فنا نماند/ چو علی گرفته باشد سر چشمه بقا را/ مگر‌ای سحاب رحمت تو بباری ارنه دوزخ/ به شرار قهر سوزد همه جان ماسوا را/ برو ‌ای گدای مسکین در خانه علی زن/ که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را… … …
همصدایی شهریار با انقلاب اسلامی نیز منبعث از همین افکار و اعتقادات مذهبی استاد است. استاد از نخستین روزهای آغاز انقلاب و حتی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تا لحظه‌ای که جان در بدن داشت با دم مسیحایی‌اش به مدد انقلاب آمد.
در خصوص پایبندی و توجه ویژه استاد شهریار به اعتقادات پاک معنوی و مذهبی و تعهد ایشان به انقلاب اسلامى، وطن و مدافعان و رزمندگان کشور در دوران دفاع مقدس و اهمیت آن در نظر استاد، مقام معظم رهبری مکررا فرمایشات جامع و قاطعى بیان فرموده‌اند. علاوه بر مناسبت‌هاى دیگر که معظم له به تناسب در مورد ارجمندی شخصیت و آثار استاد سخن گفته‌اند، رهبر معظم انقلاب در شرفیابى مهمانان داخلى و خارجى کنگره بزرگداشت نودمین سال استاد شهریار فرمودند: «شهریار آنقدر پاک اعتقاد بوده است که بی‌هیچ چشم‌داشت و بی‌هیچ جیفه دنیوی تنها برای اعتقاداتش شعر می‌گفت. حتی برای کسانی که آنها شهریار را نمی‌شناختند» سپس به سروده شهریار برای یکی از امیران ارتش جمهورى اسلامى ایران در دوران دفاع مقدس اشاره کردند و در ادامه ماجرا گفتند که مقام معظم رهبری روزی از این مقام لشکری می‌پرسند که: «آیا شما شهریار را می‌شناسید؟ چراکه من شعری دارم که ایشان برای شما سروده» که این امر خود موجب شگفتی و تعجب مخاطب شعر می‌شود.
در مورد همراهى استاد شهریار با انقلاب اسلامى و احساس مسوولیت در همگامى با مردم شریف ایران در دوران دفاع مقدس، مردم ایران مکرر دیده‌اند که شهریار نه تنها برای رزمندگان جبهه اسلام و برای رزمندگانی که عازم جبهه بودند شعر می‌سرود، بلکه بعضا خود لباس بسیجی بر تن می‌کرد و در صف اعزام شوندگان به قرائت اشعار خود می‌پرداخت. که این حاکی از عشق شهریار بود. به گفته خود استاد، پیروزی انقلاب اسلامی به مثابه دمیدن روحی دیگر در وجود استاد بود. ما مجموعه سروده‌هایی را که استاد شهریار پس از پیروزى انقلاب اسلامى سروده‌اند در یک کتاب مستقل با عنوان «شهریار و انقلاب اسلامی» به چاپ و نشر رسانده‌ایم.
در عرصه شعر ترکی نیز، استاد شهریار در مرتبتى بود که کسی را یارای همانندی با وی نیست: در تاریخ ادبیات کمتر می‌توان شاعری را یافت که بر دو زبان احاطه داشته باشد و توانسته باشد به هر دو زبان شاهکاری بی‌نظیر بیافریند. شهریار در کنار اینکه در عرصه شعر فارسى عموما و غزل شاعرى بس بزرگ است که کسی را یارای هماوردی با او نیست، با سرودن (حیدر بابایه سلام) و (سهندیه) و اشعاری از این دست در حقیقت در زبان ترکی که زبان مادری استاد است، اشعاری می‌آفریند که در زمره اشعار ناب به‌شمار می‌آیند. به بیان دیگر استاد شهریار همچنانکه در زبان فارسی به عنوان شاعری بزرگ و بلندآوازه محسوب می‌شود، در زبان ترکی نیز به عنوان رکنی رکین و مهم به‌شمار می‌رود و این برای شاعری دو زبانه جای مباهات بسیار دارد که در هر دو زبان شعر شاهکار بسراید و از حد طبع آزمایی در یک زبان فراتر رود.
در مورد جایگاه و چرایی اهمیت اشعار ترکی استاد شهریار چه مى شود گفت؟
استاد شهریار در روزگاری به شعر ترکی توجه کرد که در شعر فارسی غوغایی افکنده بود و به تعبیری دیگر آن هنگام که استاد سرودن اشعار آذری را آغاز کرد، به اعتبار آثار فارسی خود در عرصه فرهنگ و ادبیات معاصر چهره‌ای محبوب و شناخته شده بود و نخستین دیوانی که از شهریار منتشر شد، بزرگان ادب فارسی بر آن مقدمه نوشتند که اگر شهریار اینگونه شناخته شده نبود، با وجود محدودیت‌های سیاسی و امنیتی نظام ستمشاهی نمی‌توانست شعر ترکی آذری را به این شکل رواج دهد. وی در این زمان در شعر ترکی مسیر ویژه‌ای را پیمود و به تعبیر خود استاد خنجر را به خرما تبدیل کرد. در همان سال‌ها منظومه «حیدر بابایه سلام» را سرود که فرازین قله آثار ترکی شهریار است، «حیدر بابایه سلام» نه تنها بر آثار شاعران ترکی‌گوی ایران بلکه در شعر شاعران جمهوری آذربایجان، جمهوری‌های آسیای میانه و ترکیه اثر فراوان گذاشته است.
از سوی دیگر رویکرد شهریار به شعر ترکی در شرایطی صورت گرفت که به گفته خود استاد در آن دوره اشعاری که به زبان ترکی در ایران چاپ می‌شدند، نه از نظر کیفیت و نه از نظر کمیت نمود چندانی نداشتند. ظهور شهریار در این مقطع حساس به نجات شعر آذری منجر شد. پس از مدت طولانی که شعر ترکی در ایران با ایستایی مواجه بود تنها شاعر بزرگ چیره دستی مانند استاد شهریار می‌توانست به شعر ترکی آذری اینچنین رواج بخشد و طرحی نو دراندازد.
مطلب مهم دیگری که باز در این مورد قابل توجه است این است که با توجه به شرایط سیاسی آن سال‌ها و گرایش برخی نیروهای فرهنگی به برخی دیدگاه‌های خاص، قصد سوءاستفاده از زبان آذری را داشتند. اینکه شهریار به عنوان یک شیفته مفاهیم دینی و خادم صادق زبان و ادبیات فارسی و همچنین چهره‌ای میهن پرست از همه بازی‌های سیاسی به یاری شعر ترکی شتافت خود یک قدم بسیار مهم و اثرگذار محسوب می‌شود.
حضور قدرتمند شهریار در عرصه شعر ترکی آذری از دو نظر حایز اهمیت است؛ از سویى استاد شهریار توانست به‌دور از هدف‌های سیاسی، مکتبی نو در شعر ترکی آذری بنیانگذاری کند و توجه شاعران آذری را به ارزش‌ها و تعابیر زیباشناختی شعر جلب کند و از سوی دیگر کسانی را که از شعر ترکی آذری به عنوان یک حربه سیاسی به نفع بیگانگان بهره می‌بردند خلع سلاح کند. این کوشش شهریار حتی کرملین نشین‌ها را به صرافت تطمیع شاعر انداخت تا آنجاکه برای شهریار پیشنهاد جایزه ادبی لنین را در آن روزگار مطرح کردند که با هوشیاری شهریار، این شاعر بزرگ ملی ایران به شکست انجامید و البته بیان دلایلی از این دست خود ثابت می‌کند که در آن روزگار جز شهریار کسی یارای یاری شعر ترکی آذری را نداشت. هرچند شاعر حدود بیست درصد از سروده‌هایش را تنها به زبان مادری سروده اما با همین دیوان کوچک توانسته است جایگاه بسیار والا و شایسته را در شعر ترکی کسب کند. بر اساس اشعار ترکی شهریار آثار بسیاری در کشورهای دیگر سروده شده و نیز پژوهش‌هایی که درباره زندگی و شعر وی انجام یافته نشانگر آن است که هنر شهریار چگونه از مرزها فراتر رفته است.
شهریار به عنوان شاعری که مطالعات و تجربیات ادبی‌اش اغلب به زبان فارسی بوده و در شرایطی که شعر و ادب ترکی در ایران چندان جایگاهی نداشته به سرودن شعر ترکی آذری پرداخته، چگونه است، آثار این شاعر پارسی گوی به زبان ترکی تا این اندازه مورد توجه واقع شده است؟
در کشورهایی که زبان رسمى‌شان زبان ترکی است طبعا تمام آفرینش‌های ادبی به زبان ترکی است و همه مطالعات به زبان ترکی صورت می‌گیرد، اما شعرها اینگونه مرزها را در می‌نوردد و اینگونه در زبان عموم جاری می‌شود، آنچه به ذهن من رسیده این است که علت نفوذ شعر ترکی آذری شهریار از ترکیه، قفقاز تا آسیای میانه و تا فراتر از آن این است که شعر شهریار ریشه در ژرفای اسلامی- ایرانی دارد و آثار او به اعماق سنت‌های مشترک مشرق زمین اشارت دارد. درحالی که مثلا در کشوری مثل ترکیه شاعران و منتقدان این کشور نه تنها به تاثیر شعر غرب به این کشور معترفند بلکه از آن به عنوان یک حادثه فرخنده یاد و بعضا به آن افتخار می‌کنند و شعر مدرن بعد از تشکیل جمهوری را شعر ترکی – اروپایی می‌گویند، در برخی جمهوری‌های مسلمان نشین آسیای میانه و قفقاز هم اگرچه زبان ترکی و در واقع گونه‌هایی از زبان ترکی زبان رسمی و ادبی محسوب می‌شد اما شعر بیشتر از آنکه به میراث ایرانی- اسلامی متکی باشد به تجارب و آموزه‌های شعر روسی- اروپایی مستحضر بود. اما شعر شهریار چون مستحضر به فرهنگ دیرپای اسلامی ایران بود این‌گونه توانست همه مرزها را درنوردد و می‌بینیم که برای «حیدر بابایه سلام»ده‌ها نظیره در جمهوری آذربایجان، ترکیه، آسیای مرکزی و عراق و دیگر جاها سروده می‌شود.
بر روح بزرگ استاد شهریار درود می‌فرستیم و امیدواریم ایران سربلند و آباد و مستقل همواره فرزندانی همچون شهریار بزاید و به این فرزندان خود در عرصه گیتی ببالد و افتخار کند.

———————–

منبع: روزنامه اعتماد

————————