موسیقی، نوای جان است. زخمه ای بر احساس نهفته در چین های روح. نوازش آن خیال های دور که جایی در گوشه ذهن در انتظار بهانه­ای برای بیدار شدن هستند. موسیقی آوای روح است. زلالی برای سیراب شدن نت به نت جان.

موسیقی بهشت است در بحبوحه زندگی ماشینی تا برای لحظه ای حتی رهایمان کند از زمین و زمان. پرِ پروازمان را بگشاید. موسیقی، البته که موسیقی فاخر ، هنری ست بی بدیل.

در وانفسایی که تنوع موسیقی های تولید و تقلیدی در کشور بیداد می کند و هر روز شاهد ظهور نوعی از موسیقی در گوشه و کنار این سرزمین هستیم، نوای یک ساز با هویتی دور و دیرین گوشمان را تیز می کند. در میان بنرهای کوچک و بزرگی که خبر از برگزاری کنسرت های رنگارنگ با کیفیت و بی کیفیت می دهند، دیدن نام یکی از هنرمندان موفق عرصه موسیقی اصیل ایرانی رنگ تازه­ای به حال و هوای موسیقی تبریز می­دهد. شهری که سبقه­ای مثال زدنی در موسیقی ایرانی دارد اما طی سال های اخیر با وجود تلاش فعالان این حوزه، روزگار خوشی ندارد.

علی قمصری یکی از نوازندگان جوان تار و سه تار است که به صورت جدی با آهنگسازی و نوازندگی آلبوم “نقش خیال” همایون شجریان، وارد عرصه موسیقی سنتی ایران شد و پس از آن کارهای زیادی را با بزرگان موسیقی کشور انجام داده است. وی همچنین در آموزش هنرجویان نیز تلاش های فراوانی کرده است.

photo_2017-07-05_15-46-03.jpg

وی به سبب نوآوری­های بسیاری که در آهنگسازی و نوازندگی خلق کرد، در مدت زمان بسیار کمی به نامی فراگیر و پر مخاطب تبدیل شد و ساز وی در حال حاضر در میان علاقه مندان به موسیقی ایرانی، منحصر به فرد شناخته می شود.

حالا علی قمصری که در هنر شاید الگوی بسیاری از هنرجویان نسل جوان باشد، قرار است در تبریز دست به ساز ببرد و ما را مهمان نوای موسیقی عزیزش کند.

علی قمصری آرام، صبور و بی­ادعاست. نسبت به هیچکس و هیچ­چیز پیش داوری ندارد و به هر اتفاقی دیدگاهی مثبت دارد. موسیقی تبریز را می شناسد و با هنرجویان تبریزی کار کرده است.

قمصری، موسیقی را برگرفته از اقلیم و جغرافیا می داند و می گوید: “موسیقی تبریز پر از لحن ها، پیچیدگی ها و انحنا است. سرشار از دگرگونی نت ها و رفت و برگشت های جملات است. لحن در موسیقی تبریز پیشتر از بازنمایی نت ها حرکت می کند.”

وی می افزاید: ” موسیقی ایرانی تبریز از طرفی با موسیقی آذربایجان و از طرف دیگر با موسیقی اصیل ایرانی همزادپنداری دارد که این مهم در تار بیگجه خانی نیز نمود عینی دارد و همین رویکرد چند بعدی، موسیقی تبریز را از دیگر شهرها متمایز می کند.”

قمصری می گوید که از بیگجه خانی بسیار آموخته است و هنرجویانی از شهر او دارد که با تلاش و پشتکار بسیار سعی دارند از پیروی صرف گذر کنند و امضای خود را بر نوازندگی شان بزنند.

این استاد تار و سه تار اظهار می کند: “در حال حاضر در موسیقی تبریز به علم گرایی باید بیشتر پرداخته شود و هر نوآوری و سنت شکنی هنری، برچسب بدعت گذاری نخورد.”

علی قمصری با تکنیک بسیار قوی خود توانسته است نام خود را در میان اهالی موسیقی به نیکی ثبت کند و معتقد است که در آثار خود، حس را فدای تکنیک نکرده است.

او در خصوص اینکه چطور می توان در سیل عظیم تنوع موسیقی های موجود، مخاطب جوان به سمت موسیقی فاخر جذب کرد، می گوید: ” به عنوان یک فعال در حوزه موسیقی من وظیفه دارم بی آنکه از بار و غلظت معنایی موسیقی بکاهم، با استراتژی درست و نوآوری مخاطب را راضی کنم. حمایت هایی که از طرف دستگاه های متولی باید صورت بگیرد، جای خود دارند اما من معتقدم که پیش از هرکس، هنرمند باید با پژوهش، زیبایی شناسی، معنا گرایی و هزاران مورد دیگر سعی کند اثری را ارائه دهد که مخاطب ناخودآگاه به آن جلب شود و به شدت معتقدم که هنرمند باید از خود تعریف درستی داشته باشد و بدون ساز هم یک هنرمند به تمام معنا باشد.”

علی قمصری در خصوص کنسرت های که شخص محور هستند و بی توجه به درخواست مخاطب کارهای تکراری به روی صحنه می برند اظهار می کند: ” من تمام و کمال با این کار مخالفم و در اغلب کنسرت های خودم تلاش کرده ام با نام گذاری توجه را از شخص خودم منحرف کنم.”

photo_2017-07-05_15-47-03.jpg

وی می گوید: “تأکید چند باره و چندباره بر روی نوستالژی محوری از طرف کسانی که داعیه هنر متعالی دارند، بی اخلاقی است.”

قمصری تلاش می کند با آثار به­روز و شنیده نشده برای کنسرت به شهرها و کشورهای مختلف برود و اگر احساس کند که اثری حس و حال امروزش را منتقل نمی کند، آن را منتشر نمی کند. چه بسا که سه آلبوم موسیقی خود را به دلیل گذشتن زمانِ ارائه، منتشر نکرده است.

بخشی از کنسرت ۱۵ تیرماه علی قمصری در تبریز بداهه نوازی خواهد بود.

قمصری در خصوص بداهه­نوازی می­گوید: ” بر خلاف تصور بسیاری، بداهه نوازی یکی از مشکل­ترین نوع نوازندگی است چرا که نوازنده باید بتواند از تمام قواعد و دانش خود در جهت انسجام اثر در لحظه استفاده کند. اما با وجود سختی ها، من بداهه­ها را دوست دارم و بداهه­نوازی­های دارم که بعدها به قطعه تبدیل شده اند. ”

اما علی قمصری با تکنوازی خود می خواهد چه چیز را با مخاطب در میان بگذارد: ” در تکنوازی من مخاطب را با خودم به یک پیاده­روی می برم. این پیاده­روی نه دوستانه است و نه عاشقانه؛ یک پیاده­روی پر از چالش است که در هر لحظه می­خواهد طرف مقابل را عاشق کند. در این راه با زبان طنز، تلخ، خشم و … استفاده می کنم. من شیرین­نوازی صرف را فقط به خاطر زیبایی نمی­پسندم.”

نوازنده­ای که امروز با آهنگسازی خود و با شیوه نوازندگی منحصر به فردش موفق به جذب مخاطبان بسیاری شده است در خصوص احساس نهفته در قطعاتش می گوید: ” اولین چیزی که از ردیف های دستگاهی یاد گرفتم تنوع بسیار زیاد و تضاد بود. با همین احساس­ها و با سطوح مختلفی از حس غم است که کاری اثرگذار شکل می­گیرد. اما در خصوص قطعاتی که به کلام مزین می­شود در انتخاب شعرها فرصت­طلبی می کنم و هیچ ترسی از استفاده از شعر امروزی در آثارم ندارم.”

تبریز، روز پنجشنبه ۱۵ تیرماه، ساعت ۲۱ در سالن استاد صیامی مجتمع سینمایی ۲۲ بهمن، میزبان تارنوازی علی قمصری با همراهی کامران منتظری به عنوان نوازنده تمبک و امیر فرهنگ به عنوان نوازنده عود، خواهد بود و جان و دل اهالی موسیقی و علاقه مندان به این موسیقی مهمان زخمه های بی نظیر این نوای زیبا خواهند شد.

گفتگو از پری اشتری