به مناسبت چهارم دی ماه سالروز تولد حمیدآرش آزاد

بهروز ایمانی
شیرین سؤزلرین آجی گولوشو
(جولوجولویه قالمادی شعر توپلوسونا) اؤتری¬ییر باخیش
بیر نئچه ایل بوندان اول، اوستاد حمید آرش‌آزادین شعرلر مجموعه¬سینی آلیب اوخودوقدا، بو اثری اوره¬ک آچان و کؤنول اوخشایان گؤردوم. بونونلادا سؤزو گئده¬ن کتاب باره ده اؤز فیکیر و دوشونجه¬لریمی کاغیذ اوزه¬رینه گتیریب، تبریزین گونده¬لیک قزئت¬لرینین بیرینده اونو چاپ ائتدیردیم. من اؤزوموم شخصاً حمید آرش‌آزادین اثرلرینی روزنامه¬لرده و باشقا مجموعه¬لرده ایزله¬ین¬¬لرین بیرییم. اونا گؤره ده «جولوجولویه قالمادی» کتابینی گؤردوکده باشقا بیر یازی قلمه آلماق قرارینا گلدیم. اومید ائدیرم شاعرین یارادیجیلیق دونیاسیندان بهره¬لنمیش اولام. من و بیر چوخ قلم دوستلاریمیزین قناعتینه گؤره حمید آرش‌آزادین آنا دیلینده یازیب یاراتدیغی شعرلر، باشقا شعرلریندن گوجلو و معنا توتومو باخیمیندان اوستون موقعیت قازانیر. من بو باره ده سؤز آچمادان اؤنجه، فارسجا یازدیغی بیر شعریندن فاکت گتیرمکله، گؤره¬جه¬ییک¬لی، اونون فارس دیلینده یازدیغی طنزلرده، فارس طنز اوستادلاریندان نه اینکی گئری دئییل، بلکه بیر چوخ طنز شاعرلریندن ده قاباقدا گئدیر. شاعیرین اینترنت ردیفلی شعرینی اوخویاندا گؤره¬جه¬ییک، او دؤرونون نبضینی نئجه حساسلیقلا توتور و علمین قاباغینا انگل تؤره¬دنلری اؤز سؤز قیرمانجیلارینین قاباغینا قاتیب، قوور:
قاچاق و جرم جنایت همیشه حرفه¬¬ی اوست
گمان کنم که همان مافیاست اینترنت
فکنده تفرقه و گشته دشمن وحدت
به ظنّ بنده، خط استواست اینترنت
فضول هست و خبرچین و غیره! و جاسوس
ستون پنجم در خانه¬هاست اینترنت
به سود ماست که فیتلرگذاری¬اش بکنیم.
برای این که به کشتن رواست اینترنت
شاعیرین فارسی شعرلرینین ماراقلی حیصه¬لریندن بیری ده فریدون¬ مشیری شعرلرینه اؤزونه مخصوص طنز حالتی ایله یاناشماسی دیر. اونون مشهور «کوچه» شعرینه نظیره اولاراق، شاعیرین الیندن یاپیشیب، تبریزین، کاسیب محله¬لرینده، فلاکتله یاشایان کوچه¬لری دولاندیریر و اؤز باخیشلاری ایله اونون (فریدون مشیری¬نین) نئجه فرقلی اولدوغونو اوز اوخوجوسونا آندیریر.
آرشین شعرینده اولان جانلی تابلولاری سئیر ائده¬نده انسان اوزونو او صحنه¬لردن قیراقدا گؤرمور! «ائله بو؟!» ردیف¬لی غزلینده هامی شاعر کیمی اؤزونو، مسئولیت¬لی گؤرور و اؤلکه مسئوللارینین عمل¬سیز ایشلرینی کؤوره¬ک، یوموشاق بیر ایفاده ایله، اونلاری بئله بیر منطقی و کسرلی سورغولار قارشیسیندا قویور:
هر بیر حق سؤز دئیه¬نه مین جوره تهمت یاخیلیر
بعضی کس¬لرده کی وجدان و رفاقت ائله بو؟!
بیر موبایل ایله اوتوز یئرده مدیرلیک ائدیلیر
ایش یاراتماق جوانا، اؤلکه¬یه خدمت ائله بو؟!
نه ائوینده، نه ائشیکده، سنی کیمسه تانیماز
«آرش» او شاعر اولوب، تاپدیغین عزّت ائله بو؟!
سؤز صرافلارینین بیر چوخ ماراق دایره¬سینه دوشن مسئله¬لردن بیری ده، دئدیگی سؤزه صاحب اولماماق و وئردیگی وعده¬لره عمل ائتمه¬ییب، انسانلاری آلدان آداملارین ایچ اوزونو آچماقدیر. شاعیرین «هله وار اختیاریمیز» باشلیقلی شعرینده جامعه¬میزین بیر چوخ چتین لیک¬لری، بدیعی افاده¬لر و دولغون مصراعلارلا، هر بیر اوخوجونو واله ائدیر. شعرین باشلانشیندا گؤروندویو کیمی:
دوزدور اولوب پنیرله چؤره¬ک شام ناهاریمیز
آنجاق سئوین کی تولید اولور چوخ شعاریمیز
میلیوندا بیر اگر چیخا بو وعده¬لرده دوز
جنّت اولار وطن، خوش اولار روزگاریمیز
«جولوجولویه قالمادی» کتابی¬نین آلتمیشایاخین تورکجه شعرلری ایچریسیندن هئچ بیرینی، باشقاسیندان سئچمک ممکن دئییل، اونا گؤره‌ده هامیسی آخیجی، گؤزه¬ل و درین معنالی دیر. آذربایجان طنز ادبیاتینی ورقله¬ینده هر بیر شاعیر و یا یازیچی¬نین آدی او زامان ابدیّته قووشور‌کی، او دؤورونون اجتماعی، سیاسی و مدنی حادثه¬لرینه دریندن یاناشیر و خالقین دوشوندویونو، طنز دیلینده اؤز اوره¬ک سؤزلرینی یازیر. منجه، شاعیر حمید آرش‌آزادین شعری خالقیمیزا هله تانینمامیش قالیر. من ائشیده¬نده- کی، بو دویغولو شاعر و ژورنالست باره ده قلم صاحب¬لرینین اوره¬ک سؤزلری بیر یئره توپلاناجاق و نشر ائدیله¬جک¬دیر. بو معنوی ایش منی سئویندیردی، اونا گؤره کی، بلکه اونون شعرینین نه سویّه ده اولدوغونا بیر جیغیر آچیلدی. سؤزومو شاعیرین بیر نئجه بند شعری ایله تماملاییرام.
قویمایین سانسورچولار! ذلّت گلیر
هر طرفدن یوز قاطار تهمت گلیر
بیر زامان ایلده گلیردی بیر دؤنه
بوللانیبدیر ایندی، هر ساعت گلیر
***
بو کتابی اودلایین سانسورچولار
دوغر ایییب ـ کسمک اونا راحت گلیر
آرش آچجاق آغزینی سانسورلایین
چونکی اوندان هر زامان زحمت گلیر.
«سون»