نوروز برای هر شهری حال و هوای دیگری دارد شاید در کشور ما بیشترین حجم سفر در این تعطیلات شیرین انجام می شود.

همه شهرهای کشور نیز در این ایام با یکدیگر در حال رقابت هستند تا گوی جذب گردشگر را از دیگری بربایند.

چند روز مانده به نوروز ۹۷ پای صحبت های «رضا خلیلی» مدیرعامل سازمان توسعه گردشگری نشسته ایم تا تجربایت وی را در چند نوروزی که متصدی این سازمان بوده بشنویم و ضعف‌ها و قوت های تبریز در حوزه گردشگری را بررسی کنیم.

رضا خلیلی در آغاز صحبت‌‎های خود یکی از مهم ترین مسائل شهر تبریز در تعطیلات نوروزی را تعطیلی و رکود بازار جهانی تبریز می داند و می گوید: آثار ثبت جهانی توسط سازمان یونسکو و سازمان جهانی گردشگری که نهاد رسمی زیر نظر سازمان ملل وظیفه توسعه گردشگری در دنیا را به گردشگران دنیا معرفی می کند و این امر اهمیت آثار ثبت جهانی را نشان می دهد.

وی ادامه می دهد: متاسفانه سال‌های گذشته در تعطیلات نوروزی وقتی به تبریز سفر کرده اند در روزهای نخستین با مغازه های بسته مواجه شدند و یا چند مغازه فعال بوده است که این تعداد اندک در مقیاس بازار بزرگ تبریز به چشم نمی آید.

مدیرعامل سازمان توسعه گردشگری شهرداری تبریز یادآور می شود: البته این امر تنها با بخش نامه و قانون گذاری قابل حل نیست باید راه های دیگری برای مغازه داران ارائه کرد که برای فعالیت مغازه های خود در فصل نوروز برنامه ای داشته باشند.

خلیلی ادامه می دهد:مهم ترین مشخصه بازار تبریز به نظر من وسعت و بزرگی آن نیست بلکه مهم ترین مشخه آن زنده بودن این بازار است؛ قلب اقتصاد تبریز در بازار تاریخی آن می تپد و دیدن این حجم مغازه و مراوده برای گردشگران ارزشمند است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره اقدامات شهرداری تبریز برای کف سازی و بهسازی بازار می گوید: شهرداری تبریز با جداره سازی و کف سازی تلاش می کند فضا را برای حضور گردشگران مهیا کند اما این اقدامات به تنهایی کافی نیست و باید اقدامات دیگری برای حضور بازاریان در ایام نوروز فراهم آورد.

مدیرعامل سازمان توسعه گردشگری شهرداری تبریز اظهار می کند: بسته بودن بازار تبریز در ایام نوروز برای گردشگران پذیرفته شده نیست و باید شرایطی را فراهم کرد که خود بازاریان پای کار بیایند وگرنه با جلسه و بخش‌نامه نمی توان راهی پیش برد.

خلیلی بازار تبریز را دارای جاذبه های بینظیری می داند که از آن ها غافل شده ایم او می گوید بازار تبریز دارای حیاط های زیبایی است که به انباری مغازه داران تبدیل شده است در حالی که فضایی بالقوه برای چای خانه و محلی برای استراحت است.

وی معتقد است بازار تبریز باید رستوران های سنتی در هر راسته و دالان و سرا داشته باشد که گردشگران بتوانند یک روز خود را با گردش و عکس گرفتن و استراحت و صرف غذا سپری کنند.

وی همچنین کمبود سرویس بهداشتی را یکی از اساسی ترین مشکلات بازار می داند که حتی در آن سرویس های فرنگی تعبیه نشده است.

مدیرعامل سازمان توسعه گردشگری شهرداری تبریز در بخش یگری از سخنان خود یادآور می شود: در کنار اقدامات کالبدی که شهرداری تبریز انجام می‌‎دهد باید خدماتی فرهنگی نیز ارائه شود که زمان حضور و ماندگاری گردشگر را در بازار افزایش دهد که این امر باعث رونق اقتصادی می‌شود.

بر اساس ذائقه گردشگر محتوا تولید نمی کنیم!

مدیرعامل سازمان توسعه گردشگری شهرداری تبریز یکی از ضعف های دیگر حوزه گردشگری را عدم تولید محتوای مناسب با ذائقه گردشگران دانسته و اذعان میکند: متاسفانه و سوغات و صنایع دستی ما گاها به قدری بزرگ هستند که در چمدان گردشگر جا نمی شود و از طرفی دیگر ما توجهی به ذائقه گردشگر نداریم و نمیتوانیم ذائقه کشورهای مختلف را بومی سازی نمی کنیم.

خلیلی ادامه می دهد: ما باید کالایی تولید کنیم که قابلیت حمل داشته باشد، ما نباید انتظار داشته باشیم که گردشگر فرش زرنیم یا چیزهای دیگری تهیه کند و با خود ببرد بلکه باید مناسب ذائقه و شرایط او باید اثر هنری تولید کنیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود رونق گردشگری را تنها با ورود شهروندان بومی در مکان های خاص و بخش خصوصی میسر می داند.

او متعتقد است که تورهای مسافرتی ما متاسفنانه تا به حال نتوانسته اند بسته سفر به گردشگران داخلی و خارجی ارائه دهند.

گردشگری که به یک شهر یا یک کشور سفر می کند تها با هدف بازدید و اقامت در یک شهر وقت و انرژی صرف نمی کند بلکه باید به او یک بسته سفر ارائه کرد.

خلیلی یادآور می شود: ما هنوز نتوانسته ایم با شهرهای همجوار و استان های همسایه هماهنگ شویم تا بتوانیم یک بسته سفر مناسب ارائه دهیم.

تبریز و اردبیل و زنجان و ارومیه باید یک بسته سفر مناسب و هماهنگ ارائه دهند و تنها با همکاری استان های همجوار است که می تواند رونق داشته باشد.

وی با اشاره به حضور مدیران تورهای اینفو در منطقه شمالغرب خاطرنشان کرد: سال گذشته از برگزار کنندگان تورهای اینفو دعوت کردیم تا شرایط مناطق شمالغرب را بررسی کنند و آن ها پس از حضور در تبریز و زنجان و ارومیه و اردبیل اظهار کردند که با این سفر ایرانی متفاوت دیدند.

خانه های تاریخی که در حال نابودی است

مدیرعامل سازمان توسعه گردشگری شهرداری تبریز دربخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت نامناسب خانه های تاریخی تبریز به ویژه خانه هایی که کاربری اداری دارند یادآور می شود: حدود ۲۰ خانه تاریخی در تبریز وجود دارد که کاربری اداری دارند و عیلرغم تاکید استاندار محترم آذربایجان شرقی تخلیه نشده اند و تنها خانه نیکدل تخلیه شده است.

خلیلی ادامه می دهد: به نظر من نیازی نیست برای تبریز ۲۰۱۸ پروژه جدید ایجاد کنیم؛ همین که بتوانیم ظرفیت های بالقوه را بالفعل کنیم کار بزرگی انجام داده ایم.

وی می گوید: تعدادی از خانه های تاریخی که در اختیار کاربری اداری قرار دارند و اتفاقا تحت تملک شهرداری تبریز هم هستند مانند خانه اردوبادی و خانه شربت اوغلی وضعیت اسفناکی دارند و در حال نابودی هستند و تعداد دیگری هم که مرمت شده اند با کاربری اداری تلف می شوند در حالی که هر یک از آن ها از لحاظ معنوی و فرهنگی بخشی از هویت این شهر را در خود جای دارند و اگر دیدگاه اقتصادی داشته باشیم حکم چاه نفت را دارند!

وی همچنین با اشاره به تعطیلی حمام نوبر خاطرنشان می‌کند: سرقفلی این حمام به شهرداری تبریز تعلق دارد و مالکیت آن در اخیتار میراث فرهنگی استان است، متاسفانه مستاجر قبلی حمام نوبر تخلفاتی انجام داده و به تعهدات خود پایبند نبوده و دلیل تعطیلی این حمام نیز به دلیل همین اختلافات است.

——————————————————-

گفت و گو: نقی فرشباف تقی نژاد_ ندا فرشباف