ادبیات آذربایجان صمدی دیگر را نیز از دست داد

سیامک آرش آزاد

پنج شنبه هفته گذشته ،استاد “صمد سرداری نیا” نویسنده، محقق وتاریخ نگار نامدار آذربایجان و ایران بعد از یک دوره بیماری کوتاه ، جان به جان آفرین تسلیم کرد.
صمد سرداری نیا را همه علاقمندان به ادبیات و تاریخ ایران و آذربایجان به خوبی می شناسند و نیک می دانند که آن زنده یاد چه حق بزرگی بر گردن ادبیات و تاریخ آذربایجان داشت و عمر نسبتا کوتاه ولی بسیار پر بار خود را برای شناسایی و شناساندن تاریخ این مرز و بوم صرف کرد
شمار کتاب های چاپ شده و چاپ نشده سرداری نیا شاید بیش از یکصد جلد باشد، از کتاب هایی در مورد سرداران جنبش مشروطه تا تبریز شهر اولین ها، شاید اگر بگویم تاریخ آذربایجان مدیون فعالیت های وی است، اشتباه نگفته ام.
اولین کتابی که از او خواندم در سنین کودکی با نام ” باقر خان سالار ملی ” بود که در مورد زندگی و رشادت های ” باقر خان” یکی از قهرمانان جنبش مشروطه بود، کم کم همراه با آشنایی نزدیک با “سرداری نیا ” که در دفتر زنده یاد ” کریم شفائی ” و یا همراه پدر ، دیگر آثارش را خواندم.
سرداری نیا قلم بسیار شیوایی داشت و در خیلی از نشریات محلی و سراسری به مناسبت های مختلف مطالبی به چاپ می رساند، که بسیار غنی و در خور توجه بود.
سرداری نیا شخصیت متواضعی داشت ولبی خندان ،معمولا زود به زود در خیابان همدیگر را می دیدیم ، خیلی وقت ها بیش از آنکه من متوجه ایشان بشوم ، به من سلام می داد، همیشه جویای حال خودم و پدرم بود، همیشه در آخر صحبت هایمان می گفت ‌‌: حمید آقا ، حالش خوب است ؟ حتما به او سلام مرا برسان ، اگر ببینمش می پرسم که سیامک سلام مرا می آورد یا نه ؟ دو سه بار هم از بابا پرسیده بود!
چند بار که در جلسات مختلف با هم بودیم ، از دغدغه خود درباره تاریخ و زبان آذربایجان سخن می گفت ، و همیشه اذعان می کرد، متاسفانه مطبوعات محلی ما کمتر به تاریخ و ادبیات آذربایجان پرداخت می کنند.
تحقیقات و نوشته هایش موجبات تحول در ادبیات آذربایجان بود، تعدادی از کتاب های سرداری نیا در موسسه مطبوعاتی ” آذین کامپیوتر ” تایپ و صفحه آرایی شد، و در این روزها من بیش از پیش متوجه عشق و علاقه اش به تاریخ و ادبیات آذربایجان بودم.
کتاب ” تبریز شهر اولین ها” را شاید بتوان جزو نوادر تاریخ آذربایجان به حساب آورد ، زیرا به خوبی نشان می داد که تبریز چه سهم بزرگی در ادبیات ، هنر، ورزش و علوم مختلف کشورمان ایران داشته است.
” سرداری نیا ” بزرگ بود، بزرگ ماند و بزرگ زیست ، هیچ نهاد یا ارگان دولتی برای سالها فعالیتش در این عرصه از او تجلیل نکرد.
” حمید آرش آزاد ” همیشه در ستایش از سرداری نیا می گفت : اگر سرداری نیا در جای دیگر غیر از آذربایجان فعالیت می کرد، خیلی پیشرفت می کرد و شاید از دکتر ” باستانی پاریزی ” نیز معروفتر بود.
چند روز قبل خبر بیماری اش را شنیدم ، اما باز هم منتظر بودم تا مردی با لباس های تمیز و بارویی خندان را ببینم که جواب سلام مرا به گرمی می دهد و بازهم از خودم ،از نشریه و در مورد پدر بپرسد و در آخر بگوید : به حمید آقا هم سلام برسان ، یادت نرود مطمئن باش که از او می پرسم که سیامک این سلام ها را می آورد یا نه ؟
سرداری نیا در اولین ماه سال ۸۷ به قول ما ترک ها :اؤز دونیاسینی ده ییشدی، خبر رفتنش را دوست و همکار ارجمندم ” علی عباسی ” از طریق ” اس ام اس ” به من خبر داد ، بعد هم دیگر دوستان این خبر ناگوار را اطلاع رسانی کردند و من نیز به هر آشنایی که می شناختم این خبر را رساندم.
دوست ندارم مثل شاملو بگویم : مردگان این سال عاشق ترین زندگان بودند
زیرا خیلی سالها طول خواهد کشید که جای این عزیزان پر شود.
این ضایعه جانسوز را به همه دوستان و عاشقان آن زنده یاد ، بخصوص خانواده محترم ” سرداری نیا ” تسلیت عرض می کنم.

یادش گرامی و نامش پایدار باد

جاپ شده در نشریه پیام روز سراب ۲۳/۱/۱۳۸۷