آن سال باید امتحان «نهایی» می‌دادیم و برای این امتحان، احتیاج به «جواز» داشتیم. در صورت قبول شدن هم، تصدیق ششم را می‌دادند و جواز و تصدیق هم احتیاج به عکس داشتند.

همراه پدر به «ارمنی عکاس» در ابتدای خیابان فردوسی رفتیم. کت و شلوار طوسی دوخته شده از پارچه‌ی «قازروننی» ـ کازرونی ـ به تن داشتم و یقه‌ی سفید هم به آن دوخته شده بود.

بعدازظهر بود که به عکاسی رفتیم. نورافکن و سایر لوازم برقی را نداشت و باید در حیاط و در زیر روشنایی آفتاب عکس می‌گرفت. من را روی چهارپایه‌ای، پشت به دیوار نشاند. روی دیوار هم پارچه‌ی سفید رنگی نصب شده بود.

اولین باری بود که عکس می‌گرفتم. مرد «ارمنی» به زور یادم داد که درست بنشینم، پشتم را قوز ندهم و به عدسی دوربین نگاه بکنم. باید بیشتر از پنج دقیقه به همین حالت می‌نشستم.

روی دیوار دیگر حیاط، یک منظره‌ی خیلی زیبا زده بودند. بعد از گرفتن عکس من، پدر هوس کرد که یک عکس دو نفری هم بگیریم. پشت به آن منظره ایستادیم، عکاس یک شاخه گل گاغذی به دستم داد که گلبرگ‌های قرمز و برگ‌های سبز رنگ داشت، با دست راستم گل را روی سینه‌ام گرفتم و خبردار ایستادم. پدر هم دست راستش را روی شانه‌ام گذاشت.

عکاس گفت که یک ساعت بعد برگردیم و عکس‌ها را تحویل بگیریم. به این جور عکس‌ها «عکس فوری» می‌گفتند. ناچار به قهوه‌خانه رفتیم. برای من چایی کوچک آوردند. پدر هم چایی نوشید و دو «باش» قلیان دود کرد.

فردا، شش قطعه عکس‌های سه در چهار را به مدرسه بردم، ولی آقای «بابکان» ـ مدیر مدرسه ـ قبول نکرد و گفت که باید عکس «برقی» بگیریم.

باز هم به خیابان رفتیم و این‌بار، بعد از پرس و جو، عکاسخانه‌ای با تابلوی «برق» را پیدا کردیم و عکس گرفتیم. قیمت این عکس‌ها گران‌تر از عکس‌های «فوری» بود و به همین دلیل، پدر از دست من دلخور شد.

ای کاش مسأله تنها با دلخوری پدر حل می‌شد. روز بعدش، عکس‌ها را به کوچه بردم و به بچه‌ها نشان دادم. بچه‌هایی که هیچ امیدی به گرفته شدن عکس از خودشان نداشتند و به همین دلیل، حسودی‌ام را می‌کردند، خیلی تلاش کردم کوتاه بیایم. ولی بالاخره با «دلی قادر» و «حسن» دعوا کردیم. یکی از عکس‌ها پاره شد. اما در این میان، سر «دلی قادر» را با سنگ شکاندم و پیشانی حسن هم حسابی ورم کرد. خودم هم به سرعت دویدم که کتک بیشتری نخورم.